SABORNA CRKVA SV. ĐORĐA

Saborna crkva građena je najverovatnije 1734. od kamena i opeke. Prvobitni izgled hrama nije u potpunosti sačuvan. Nakon stradanja u Buni juna 1849. obnovljena je od 1851. do 1853. Po projektu Gustava Šaibe, graditelja iz Pešte, podignut je nov toranj i na brodu hrama otvorena dva nova prozora. Vremenom je crkva oronula. Godine 1902. obnavlja se po projektu Mihajla Harminca, arhitekte i preduzimača iz Budimpešte. U novi visoki zvonik ugrađena su zvona, čija je izrada bila posebno naručena u Budimpešti. U drugoj obnovi, hram je dobio u enterijeru nov mobilijar, zidne kompozicije koje je naslikao Stevan Aleksić i ikonostas čiju je drvenu, rezbarenu konstrukciju uradila radionica „Retej i Benadek” iz Budimpešte, a ikone je naslikao u Beču čuveni srpski slikar Paja Jovanović.

Najstariji spomenik

Za najstariji javni spomenik u Novom Sadu smatra se pravoslavni krst od crvenog mermera u porti Saborne crkve svetog Đorđa. To je primer klasicističke skulpture austrijske varijante Luja XVI na ovim prostorima, iz druge polovine XVIII veka. Prvo je bio na uglu Magazinskog i Lebarskog sokaka, Zmaj Jovine i Miletićeve ulice - kod nekadašnjeg zdenca Save Vukovića, vrlo dekorativnog bunara na tadašnjoj pijaci. Ovaj krst obnovila je 1867. godine dobrotvorka Marija Trandafil, a odatle je kasnije uklonjen pred Vladičanski dvor. To je bilo 1910. godine, kada je kroz ovu ulicu uvedena tramvajska pruga. U porti Saborne crkve je od 1957. godine.