NIKOLAJEVSKA CRKVA

Najstarija pravoslavna bogomolja u Novom Sadu spominje se već 1730, kao zadužbina porodice Bogdanov, koja je bila grčkog porekla. Za ovu crkvu dugo će se otimati doseljeni Grci i starosedelački Srbi. Nedeljno se naizmenično držala liturgija na oba jezika. Poslednji grčki pop, koji je ovde krajem pretprošlog veka služio na grčkom jeziku, bio je Pavle Balta. Za vreme bombardovanja Novog Sada 12. juna 1849. godine crkva je nastradala i izgubila prvobitnu unutrašnju dekoraciju. Obnovila ju je i u njoj sahranjena čuvena srpska dobrotvorka Marija Trandafil sa mužem Jovanom. Na ikonostasu, koji je radio Pavle Simić, opaža se uticaj nemačkog nazarenskog slikarstva, a zidne slike se pripisuje Dimitriju Petroviću Kerefeki, Nikoli Dimšiću i Živku Petroviću. Spoljašnje malo kube rađeno je po ruskom uzoru, a na jednoj nadgrobnoj ploči na zidu, prvi put se u lokalnoj epigrafici spominje ime Novi Sad. Na crkvi ima tri krsta.