SVEČANO OTVORENA KUĆA BANA JELAČIĆA U NOVOM SADU
U prisustvu predsednika Republike Srbije Aleksandra Vučića, ministra spolјnih i evropskih poslova Republike Hrvatske Gordana Grlića Radmana, a u okviru proslave praznika hrvatske zajednice u Republici Srbiji „Dan rođenja bana Josipa Jelačića“, svečano je otvorena kuća bana Jelačića u Petrovaradinu i predstavlјen projekat renoviranja njene unutrašnjosti. Na predsednikovu inicijativu, Vlada Srbije je obezbedila sredstva za otkup i obnovu kuće, te njeno stavlјanje na raspolaganje hrvatskoj nacionalnoj zajednici.
Predsednik Republike Srbije Aleksandar Vučić je istakao da je ono što je obećano posle prvog sastanka sa predsednicom Grabar Kitarović, i ispunjeno.
- Odmah smo krenuli u rešavanje problema Hrvata u Srbiji, poslavši jasnu poruku da su Hrvati koji žive u bilo kom delu Srbije, građani ove zemlјe i da je Srbija njihova domovina.
Teško da možemo da kažemo da su odnosi između Srbije i Hrvatske bili sjajni kroz istoriju. Najvažniji posao koji je pred nama je da dobro razumemo, da samo dijalogom, čuvajući mir i stabilnost, treba da gradimo poverenje između nas, da slušamo jedni druge i da poštujemo međusobna prava, uz pobolјšanje pozicije Hrvata u Srbiji i Srba u Hrvatskoj – zaklјučio je predsednik Vučić.
Svečanosti su prisustvovali i prvi potpredsednik Vlade i ministar spolјnih poslova Ivica Dačić, predsednik Pokrajinske vlade Igor Mirović, ambasador Hrvatske u Beogradu Hidajet Biščević, kao i gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević koji je tom prilikom naglasio da je taj objekat neizostavni deo istorije grada.
- Rodna kuća bana Josipa Jelačića predstavlјa jedan od najlepših primera gradnje u baroknom stilu u Novom Sadu iz 18. veka. Republika Srbija je na osnovu dogovora dva predsednika, Aleksandra Vučića i tadašnje predsednice Hrvatske Kolinde Grabar-Kitarović, obezbedila sredstva u iznosu od 600 000 evra Hrvatskom nacionalnom vijeću koje je postalo jedini vlasnik ovog objekta. Grad je još 2012. godine obnovio fasadu, prozore i krov, s obzirom na to da se radi o objektu koji je pod posebnim režimom zaštite i od velikog kulturnog značaja. Svakako da ovaj događaj treba posmatrati u jednom širem kontekstu, jer on poseduje dublјi sociološki i kulturni značaj. Ovo je dokaz da je Srbija uređena država, da je princip jednakosti i ravnopravnosti duboko utkan u naše društvo i da se ne pravi razlika među građanima, bez obzira na versku i religijsku pripadnost - rekao je gradonačelnik Miloš Vučević i dodao da se ovim ulaganjem radi i na jačanju turističkog potencijala Novog Sada, Vojvodine i Srbije.
Ministar spolјnih i evropskih poslova Republike Hrvatske Gordan Grlić Radman, koji je došao u Srbiju i kao izaslanik hrvatskog premijera Andreja Plenkovića, čestitao je svim Hrvaticama i Hrvatima današnji praznik koji svake godine obeležava hrvatska zajednica. On je napomenuo da Republika Hrvatska izuzetno ceni ovaj potez Srbije i da je čin predaje kuće bana Jelačića simbol volјe i želјe da se zajednički krene u još intenzivnije rešavanje svih otvorenih pitanja dve zemlјe.
- Ovo je velika čast za nas, za Hrvatsku, i zahvalјujemo predsedniku Aleksandru Vučiću na tome-naglasio je Grlić Radman.
Kuća bana Jelačića je sastavni deo kulturnog dobra od velikog značaja, prostorne kulturno-istorijske celine gornje i donje Petrovaradinske tvrđave sa podgrađem. U pitanju je jednospratni objekat na uglu Beogradske i Nazorove ulice u Petrovaradinu u kojem je urezana i godina gradnje „1745“. Proces obnove unutrašnjosti kuće kojim će biti vraćen njen izvorni izgled, kao u vreme kada je u njoj živeo Jelačić, nadziraće Zavod za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada.
Predsednica Hrvatskog nacionalnog vijeća Jasna Vojnić se zahvalila na svim naporima koji se zajednički ulažu u čuvanje uspomena na velikog bana.
- Na prijatelјstvo dva naroda utiče mnogo faktora, a ono se simbolično ogleda i u predaji na korišćenje svojevrsnog kulturnog blaga Hrvata, spomen-doma bana Jelačića predstavnicima Hrvatskog nacionalnog vijeća u Srbiji – rekla je Jasna Vojnić.
Jedna od najznačajnijih ličnosti hrvatske istorije, Josip Jelačić rođen 1801. godine u Petrovaradinu, imenovan je carskim dekretom 23. marta 1848. hrvatskim banom i generalom. Istovremeno ga je Narodna skupština jednoglasno izabrala za bana Trojedne kralјevine Hrvatske, Slavonije i Dalmacije, godine 1854. postao je grof, a preminuo je u Zagrebu 1859. godine. Povodom Dana rođenja bana Josipa Jelačića, održana je Sveta misa u crkvi Svetog Juraja u Petrovaradinu, gde je ban Jelačić inače i kršten, a nakon toga, u organizaciji Hrvatskog nacionalnog vijeća upriličen je i bogat kulturno-umetnički program u okviru Svečane akademije.
Novi Sad, 16. oktobar 2020. godine