Srpska Atina

Od samog početka, Novi Sad je bio višenacionalni grad. Najviše je uvek bilo Srba, a bilo je i drugih: Mađara, Hrvata, Slovaka, Rusina, Grka, Cincara, Jevreja, Rumuna, Roma i ko zna sve koga. Taj svoj multikulturni imidž sačuvao je do danas. Jedan putnik je o Novom Sadu 18. veka napisao: ,,Ovaj slobodni grad je znamenit primer šta sve može da učini tolerancija i trgovina.“ Od 1748. gradom je upravljao slobodno izabrani Magistrat. Novi Sad je tada imao 4.620 stanovnika. Prema dogovoru srpskog i nesrpskog stanovništva, naizmenično su se na čelnim funkcijama grada smenjivali pravoslavac i katolik. Početkom 19. veka, srpski prosvetitelj, reformator pravopisa Vuk Stefanović Karadžić, rekao je da je Novi Sad ,,najveće srpsko opščestvo na svijetu“. U Revoluciji 1848/9, grad je bombardovan i uništen. Nekom čudnom snagom, njegovi građani su ga obnovili u kombinaciji baroka i drugih arhitektonskih stilova, uzdigavši ga u drugoj polovini 19. veka u ,,Srpsku Atinu“. Posle Prvog svetskog rata i raspada Austrougarske monarhije 1918, Novi Sad je – kao i cela Vojvodina – svojom istorijskom odlukom ušao u sastav Srbije, odnosno novostvorene Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, tj. buduće Jugoslavije. U 20. veku, Novi Sad je nastavio svoj tihi podunavski put razvoja u kulturnom i privrednom pogledu. Razvio se u moderan evropski grad s bulevarima i velikim građevinama, kao što je velelepna zgrada Banovine, jedan od simbola grada. Posle tragičnih događaja u Drugom svetskom ratu, kada je stradalo mnogo Novosađana, grad se naglo uvećao i proširio na sve strane.