OBELEŽENO 80 GODINA OD DEPORTACIJE NOVOSADSKIH I BAČKIH JEVREJA U NACISTIČKE LOGORE

Povodom sećanja na stradale novosadske i bačke Jevreje koji su pre 80 godina deportovani u nacističke logore smrti, zamenik gradonačelnika Igor Crnobarac i predstavnici jevrejske zajednice i jevrejskih opština Srbije i regiona, predstavnici Vlade Republike Srbije, Vlade Autonomne Pokrajine Vojvodine, ambasadori Mađarske i Nemačke, predstavnici SUBNOR-a, u prisustvu brojnih sugrađana, položili su vence na spomen-ploču na novosadskoj sinagogi. Tim povodom, zamenik Crnobarac je istakao da je mnogo teških i tužnih momenata koje pamti istorija Novog Sada koji treba da služe kao večna opomena generacijama koje dolaze, o tome koliko jedna ideologija može biti pogubna.

- Samo nekoliko meseci pre kraja Drugog svetskog rata, 26. aprila 1944. godine oko 1900 Jevreja, uglavnom žena, dece i starijih ljudi, iz novosadske sinagoge odvedeno je u koncentracione logore. Dužnost i obaveza svih nas, kao odgovornih članova društva, jeste da čuvamo sećanje na žrtve Holokausta i da čuvamo i branimo identitet Novog Sada kao multinacionalnog i multikonfesionalnog grada. Novi Sad je kroz teška vremena naučio da mir i sloboda nemaju cenu, da je to naša najdragocenija tekovina prošlosti i najveći zalog budućnosti. Sećanje na stravično posrnuće ljudskog roda, nije samo naša obaveza prema svakoj žrtvi, već i jedan od osnovnih preduslova stvaranja društva zasnovanog na poštovanju pojedinca, njegovih prava, sloboda i različitosti – zaključio je Igor Crnobarac.

Predsednik Jevrejske opštine Novog Sada Mirko Štark je istakao da su pre osam decenija u sinagogi zatočeni Novosađani koji su dva dana držani bez hrane i pića, da bi potom bili odvedeni do Železničke stanice, današnje pošte kod Limanske pijace.

- Putovanje do logora smrti je trajalo oko dva i po meseca, a najveći broj novosadskih Jevreja je završio u Aušvicu. Nakon okončanja rata, tek nekoliko stotina njih se vratilo u Novi Sad i oni predstavljaju koren današnje jevrejske zajednice. Važno je sećati se, pre svega, zbog mladih generacija koje o ovim događajima nemaju saznanja, a pored toga kako bismo zaustavili reviziju istorije kojoj smo svi svedoci. Osamdeset godina je prosečan ljudski vek, što je dovoljno da jedna generacija u potpunosti nestane. Novosađana koji su preživeli Holokaust ima danas tek nekoliko, te je posebno važno da se ovo sećanje neguje i prenosi sa generacije na generaciju – istakao je Štark.

Program obeležavanja 80 godina od deportacije novosadskih i bačkih Jevreja započet je 25. aprila programom u Kulturnoj stanici „Svilara“, a nastavljen je danas nastupom hora „Hašira“, izložbom „Neke reči o Holokaustu u Srbiji“, molitvom za stradale vrhovnog rabina Srbije Isaka Asiela, kao i „Šetnjom sećanja“ od sinagoge do stare Železničke stanice, današnje pošte kod Limanske pijace.

Novi Sad, 26. april 2024. godine