ZADUŽBINA VLADIKE PLATONA

Danas je u ovom zdanju Srpska akademija nauka i umetnosti. Vojvođanska akademija nauka i umetnosti je useljena 1981. Zgradu iz XVIII veka kupio je 1770. bogati Grk Aksentije Đurković, čiji potomci će dobiti plemstvo sa spahilukom u Kanjiži, a po staroj zavičajnosti prozvaće se Servijski. Od njih je bio poznat Marko Servijski, trgovački liferant, koji se kao grkofil istakao na Temišvarskom saboru. Njegov sin Đorđe, žitarski trgovac, već je potpuno posrbljen. Sa nekim novosadskim plemićima pokušao je da osnuje pozorište još pre Bune, ali mu to nije uspelo. Imao je udela u otvaranju Srpske čitaonice 1845, kao i buđenju rodoljubivog zanosa za vreme revolucionarne 1848. boreći se iskreno na strani Srba. Kuća mu je nastradala od bombardovanja sa tvrđave, ali je popravljena i potpuno renovirana 1852. u stilu klasicizma sa elementima romanike. Tada je na fasadu stavljen i plemićki grb koji je kupljen sa vlastelinstvom. To je sve bilo delo njegovog oca Marka, rodom iz Čerevića, gde je postojala jaka grčka kolonija na Fruškoj gori. Naslednici su ovu kuću prodali 1861. bačkom vladiki Platonu Atanackoviću, osnivač u prvog novčanog zavoda u Novom Sadu. Od tog vremena, po njemu se zgrada naziva „Platoneum”. On je ostavio zaveštanje da ovde bude Srpski akademski institut sa Pravnim i Filozofskim fakultetom, što će se dosta kasnije i obistiniti. Vladika je podigao još jedan sprat, i dugo će tu biti sedište Bačke eparhije, kasnije Matice srpske, Srpske čitaonice i Druge muške gimnazije, a za vreme okupacije srpsko odeljenje Mađarske državne gimnazije. Posle Drugog svetskog rata, tu je Viša pedagoška škola, katedra Filozofskog i Prirodno-matematičkog fakulteta, sve do osnivanja Vojvođanske akademije nauka 1979. godine.